Con-Fusion (4)

Ik kijk graag naar mensen, vooral hoe ze op elkaar reageren. Eigenlijk vind ik dat het mooiste aan mensen: de interactie.

Als fotograaf maak ik steeds minder gebruik van de flitser en zet ik de isowaarde hoger, het beeld wordt diffuus, maar de uitdrukking blijft bewaard. Zet ik de flitser wel aan dan wordt het beeld vaak te hard, de handelingen en de uitdrukkingen lijken bevroren in het schelle licht.

Toch kan het ook iets moois opleveren. Flitsen op de kalende kruin van Van der Bijl. Op de achtergrond zie je Idylle tussen Luca en haar vriend, een olieverfschilderij van hem.

Con-Fusion (3)

Op de achtergrond zie je de projectie van een sterk vergrote vingerafdruk van een van beide exposanten.Fingerprints is als zodanig gerealiseerd door Emily Kocken.

Con-Fusion (2)

Emily Kocken had ons uitgenodigd om wat eerder te komen en zelf iets te eten mee te brengen zodat we al tijdens de maaltijd konden praten en denken over Con-Fusion.

Van praten over deze tentoonstelling in Kunstkamer Kruitberg (in Amsterdam Zuid-Oost) is tijdens de maaltijd niet echt veel terechtgekomen, maar van tekeningetjes maken wel.

Juul Kraijer (1)

Het Cobra Museum in Amstelveen eert Juul Kraijer met een expositie naar aanleiding van de prijs die ze onlangs in ontvangst heeft mogen nemen: De Thérèse van Duyl-Schwartze portretprijs 2009.
Juul Kraijer verbeeldt in haar werk zowel de metamorfose als het massagevoel. De gezichten die ze tekent trekken niet alleen motten aan, ook handen en vissen, vogels zijn welkom. Sommige gezichten zijn beschreven met teksten. Noli me tangere is er een van (raak me niet).
Er is altijd een zekere aarzeling in haar tekeningen te bespeuren, alsof ze niet precies weet hoe ze moet beginnen. Het lijkt alsof ze daarmee de kern van de metamorfose raakt want als een vrouwfiguur langzaam verandert in een boom, gebeurt dat niet van de ene dag op de andere: het is een proces. Ik vermoed dat het Kraijer hierom te doen is. Boom en mens zijn in haar tekeningen een: ze zijn ondeelbaar. Net zoals haar techniek een geheel vormt met wat ze tekent.
In de tekst op de wand van het prentenkabinet van het Cobramuseum in Amstelveen las ik dat Juul Kraijer geen mensen tekent maar emoties uitbeeldt (ik parafraseer). Maar wat voor emoties zijn dat dan?

Wilma Sütö geeft in haar essay Juul Kraijer verenigt cultuur en natuur hierop het antwoord: 'De figuren op papier', schrijft zij, 'vallen samen met hun omgeving, die vervuld is van melancholie'.
Wat ook opvalt aan het werk van Kraijer is dat het nooit eng wordt. Misschien heeft dat te maken met de somnabule of comateuze staat waarin haar getekende figuren verkeren. Want deze (vrouw)figuren hebben de ogen gesloten of ze staren nietszeggend ins Blaue hinein.
Een van haar bronzen hoofden brengt andere, kleinere hoofden voort. Een ander hoofd heeft een kapsel dat uit vele oren bestaat en een derde hoofd is overdekt met een veelvoud aan doornachtige uitstulpingen.

In het werk van Kraijer is er vaak sprake van groei, dichtheid en massa. Daarover later meer.
Links

Cobra Museum Amstelveen

Juul Kraijer

Con-Fusion (1)

In Kunstkamer Kruitberg is vanavond de expositie Con-Fusion in blue major bis geopend. Thema van de expositie is het portret. Deelnemers zijn: Joep van der Bijl met zogenaamde bluesportretten en Emily Kocken met new narratives. Dat was tussen vier en vijf vanmiddag. Een performance door twee stemkunstenaars opende de expositie. Ik heb beiden hier over elkaar afgebeeld, geheel in overeenstemming met hun vocale uitingen. Summertime, dat meende ik in de klanken te horen. En het deed me ook denken aan de verbale hoogstandjes in Under the Milkwood van Dylan Thomas. Maar het was minder theatraal, minder op het effect van de woorden gericht en meer op de intensiteit van de klanken zelf. Hij heet trouwens ook Thomas, Thomas Johanssen, zij Anita Kooij.

Zie: Con-Fusion in blue major bis

Evil (3)

Toen ik afgelopen zaterdag foto's nam van de iglo van Ulla Eriksen, was hij blijkbaar nog niet helemaal af. Nu is hij echt voltooid. Ze schrijft me dat ze er toch wel erg veel tijd in heeft gestoken. Meer dan ze had verwacht. Maar ze vond het een hele ervaring om zoiets te maken. Ze noemt het zelf een performance-sculpture.

Tenslotte: Wie denkt – als hij in een van deze spiegeltjes kijkt en hij zichzelf ziet – aan deze beroemde line van de Rolling Stones: Pleased to meet you, hope you guess my name.
Zou Ulla Eriksen hieraan gedacht hebben? Het zou een mooie link zijn geweest naar de locatie waar Evil werd georganiseerd: in de Oude Kerk van Amsterdam.

Zie en hoor: Sympathy for the devil.

Killer Wheels

Troost is in de laatste schilderijen van Dirk Skreber ver te zoeken. Ook in deze schilderijen spelen auto’s een grote rol. En waar auto’s zijn, is geweld. Net als in de film Duel is het landschap kaal en verlaten. Mensen zijn er niet te zien op deze schilderijen (hooguit een Baconachtig stuk mensenvlees op de achterbank van de dichtstbijzijnde auto), maar verfrommelde auto’s des te meer. Dat zijn vaak personenauto’s, maar ook vrachtwagens valt deze dubieuze eer te beurt.

Toch hebben de wrakstukken iets menselijks. Het is alsof beide auto’s in It Rocks Us So Hard Ho Ho Ho zich uit pure wanhoop om een paal hebben geslagen. Het lijken zelfmoordacties van spijtoptanten (spijt dat ze ooit van de productielijn zijn gerold).
Wat het menselijke aspect betreft, ze vertonen een zekere gelijkenis met de kannetjes, potjes en flesjes in de stillevens van Giorgio Morandi. Bij Morandi zijn het altijd groepjes die bij elkaar schuilen (ze schurken tegen elkaar), bij Skreber gaat het om het drama van het individu: mijn auto, dat ben ik. Aanrakingsvrees is omgeslagen in suïcidaal gedrag (zie Crash).

Upside down boy you turn me on, is de titel van dit werk. De truck met oplegger lijkt op een gewond dier met de poten omhoog.
Het doet me denken aan een schilderij van Jan Baptist Weenix (omstreeks 1647 – 1660) dat in het Rijksmuseum te zien is. Zie: Een hond en een kat bij een half geslachte ree.
Zo kun je deze Killer Wheels van Skreber dus ook opvatten: als stillevens van de snelweg.

Crash (1)

‘In L.A., nobody touches you. We’re always behind this metal and glass. I think we miss that touch so much, that we crash into each other‘. Zo begint de mozaïekfilm Crash (2004) van Paul Haggis. In deze film komen mensen uit verschillende bevolkingsgroepen met elkaar in botsing, letterlijk en figuurlijk.

Een overrompelende film die de toeschouwer aan het eind toch een zekere troost biedt. Je zou het de genade van het lot kunnen noemen. Zie: Crash (op de tijdslijn bevindt het citaat zich hier: 3.04 - 3.21 ).

Evil (2)

Dit is de iglo van Ulla Eriksen. Vorige week is ze ermee begonnen. Vandaag is hij af. Zo ziet hij er uit als je een blik werpt op de spiegeltjes.

En zo op een afstand van een paar meter.

Duel

Twee lettergrepen: een woord. Het is de titel van een film van Spielberg uit 1971. Het was zijn televisie-speelfilmdebuut, zo lees ik in de VPRO Gids. Een erg spannende film. Ik heb hem eerder gezien maar dat moet jaren geleden zijn, want ik kan me het einde niet meer herinneren. Dat einde is indrukwekkend: de vuile tankwagen stort samen met de rode Plymouth het ravijn in, maar dat is niet alles, je ziet druppels vallen en je bereidt je al voor op een daverende explosie. Maar die blijft uit. Dat einde is tekenend voor de hele film. Er wordt voortdurend op de rem getrapt, letterlijk maar ook wat de regie betreft. Er wordt ingehouden geacteerd, met name door Dennis Weaver, de hoofdrolspeler. De tegenspeler is de vuile tankwagen, die houdt zich wat minder in.
Dit is het eerste bericht over auto's en botsingen. Binnenkort volgen er meer. Zie trailer: Duel.

Een jaar Zuidoost

Fotograaf Hans Eijkelboom heeft een jaar lang door de Bijlmer gezworven en het resultaat hiervan kunnen we in Centrum voor Beeldende Kunst Zuidoost bekijken. Het zijn strakke foto's geworden, mooie composities en overzichtelijke locaties.
Portretten van mensen en landschappen houdt hij streng gescheiden. Of de locaties zijn het onderwerp van de foto óf de mensen zijn dat. En de mensen heeft hij meer als passanten gefotografeerd dan als bewoners. Op de landschapsfoto’s zie je weliswaar wat figuurtjes lopen maar die dienen vooral om de maat der dingen aan te geven. En de schaal in de Bijlmer is, zoals we weten, erg groot.
Auto's zie je niet, de parkeerplaatsen zijn leeg. Ook het Kwakoefestival heeft hij als lege locatie gefotografeerd, de partytenten en de kraampjes heeft hij op een door-de-weekse dag gefotografeerd want er is geen mens te zien. Tijdens de weekeinden heeft hij de bezoekers wel gefotografeerd maar deze foto’s leggen vooral het accent op hoe ze zich kleden. Ook heeft hij twaalf portretten van winkelende vrouwen genomen die allen een trolley met zich meeslepen. Iets dergelijks heeft hij eerder gedaan en deze fascinerende fotoserie was eind 2007 te zien in Foam onder de titel: Paris – New York – Shanghai.
Voor het overige heeft hij de Bijlmer opvallend positief in beeld gebracht. Hij heeft zowel de oude Bijlmer - wat er van over is - als het vernieuwde Zuidoost gefotografeerd. Ook heeft hij foto’s gemaakt van de flat Develstein tijdens de sloop. Dat kon nog net, want sinds deze week is er alleen nog maar puin te zien.

De tentoongestelde foto’s laten zich prettig lezen in deze carousselopstelling. Dat is een vondst want het doorbreekt het doorgaans saaie patroon van hoe foto’s worden tentoongesteld.
Als fotograaf heeft hij gekozen voor de rol van passant net als de mensen die hij gefotografeerd heeft. Iedereen is onderweg, op pad, is boodschappen aan het doen of zit een broodje te eten. Ook de keurig geklede kantoorklerken op de Amsterdamse Poort komen zo in beeld. Dagelijkse taferelen dus. Er is geen enkel interieur te zien behalve de gestripte sloopwoningen in Develstein.
De mooiste foto’s vind ik de foto’s die hij vanaf betrekkelijk grote hoogte heeft genomen, niet zoals Peter Elenbaas vanuit de lucht maar vanaf een galerij van een van de hoogbouwflats. Dan krijgen de speelplekken, de pleintjes en de speelobjecten een heel andere dimensie. Bovendien zie je nu details die je anders nooit op deze manier bekijkt. Het doet me op de een of andere manier denken aan de huisjes, boompjes en beestjes op de modelspoorbaan waar ik als kind - en mijn vader als volwassene - zo graag mee speelde.

De foto die op de voorkant van de uitnodiging staat is tekenend voor zijn manier van fotograferen: wat je ziet zijn paarden en pony’s tegen de strakke gevel van Geldershoofd. Er is welgeteld een mens te zien: een passant. En een stuk of wat geparkeerde auto’s. Maar het is wel het plekje van boer Floor. Geldershoofd was ooit dé plek van de oude Bijlmer waar drugs werden verhandeld en waar tegelijkertijd een kinderboerderij verrees. Boer Floor trok zich het lot aan van mens en dier.

Hierbij de link naar CBK Zuidoost: Een jaar Zuidoost.

Martha Colburn (2)

Begin 2008 trok Martha Colburn voor het eerst mijn aandacht met haar springerige animatiefilm Destino Manifesto. Dat was tijdens Eyes Wide Open in het Stedelijk dat toen nog in het oude postkantoor was gevestigd. Die zondag was ik eerder uit Zwolle teruggekomen om naar Realisme 08 te gaan maar toen ik eenmaal aan het eind van de lange rij stond, zag ik ervan af en ben ik naar het Stedelijk gegaan. Daar heb ik geen spijt van gekregen. Vooral háár werk heeft indruk gemaakt.

Deze film over moderne én negentiende-eeuwse geschiedenis is prachtig: als persiflage op de Amerikaanse samenleving maar ook als werk op zich. De ene metamorfose gaat in de andere over en vooral de manier waarop dit gebeurt is prachtig: verf komt tot leven. Destiny Manifesto is gemaakt in 2007. Elk beeld van deze film heeft Colburn geschilderd op een glasplaat. Het resultaat is ongelooflijk expressief en daardoor heel levendig. Dit is een stukje uit Destiny Manifesto op YouTube. En dit is het begin van Meet Me In Wichita.

Martha Colburn (1)

Een bezoek aan De Hallen in Haarlem loont de moeite. Er zijn springerige animatiefilms van Martha Colburn en dramatische schilderijen van Dirk Skreber te zien. Overrompelende beelden.

Prachtige metafmorfoses.
Indrukwekkende animaties en actuele thema's. Dit wat betreft het werk van Martha Colburn.
Morgen vertel ik wat meer over haar films. Het werk van Dirk Skreber bespreek ik als ik het beeldmateriaal binnen heb.

Informatie wat het beeldmateriaal betreft:
Martha Colburn, Myth Labs, 2008
Collage (animatiebeeld), Courtesy Galerie Diana Stigter

Met dank aan De Hallen Haarlem